Chú tiểu là gì? Lý giải cách xưng hô

Chú Tiểu là gì chẳng phải là khái niệm quá xa lạ đối với người Việt. Tuy nhiên, có nhiều người vẫn nhầm lẫn cách xưng hô này. Tra cứu kinh Phật để tìm hiểu chi tiết cách xưng hô trong Phật giáo.

Chú Tiểu là gì?

Chú Tiểu là những cô bé, cậu bé được cha mẹ gửi vào chùa hoặc những đứa trẻ được thầy chùa nhặt được để học “cầu đạo”. Chú Tiểu hay còn được gọi là chú Điệu. Nam sẽ được gọi là chú Tiểu hay Tiểu Tăng, nữ thì gọi là cô Tiểu hay Tiểu Ni.

Những chú Tiểu và cô Tiểu vì còn nhỏ tuổi và chưa trải qua nghi thức thọ giới, thường được coi là “tập sự” trong các chùa. Các Tiểu sẽ thực hiện việc học tập như tập tu gieo duyên, học kinh kệ, viết chữ Hán, niệm Phật.

Ngoài ra còn làm những công việc nhẹ nhàng như đun nước, pha trà, rửa chén, quét sân chùa,… tất cả đều là việc nhỏ nhẹ theo từng khả năng của họ. Để các Tiểu học hành và làm việc là cách thức rèn luyện tinh thần và thân thể.

Chú tiểu thường được nuôi dưỡng trong môi trường tu viện, nơi họ tuân theo chế độ ăn chay. Việc ăn chay uống sữa được không tùy thuộc vào quy định và điều kiện của các tu viện.

Tại sao chú Tiểu có chỏm tóc dày trên đầu?

3 chỏm tóc trên đầu chú Tiểu đại diện cho Tham – Sân – Si. Tuy nhiên, cũng có một số chú Tiểu không cần giữ lại chỏm tóc nào mà cạo hết sạch đầu.

Khi có khách đến chùa, nhìn vào chỏm tóc ở trên đỉnh đầu các cô Tiểu và chú Tiểu giúp họ biết được thời gian ở chùa lâu hay chưa. Vì khi chỏm tóc càng dài thì chứng tỏ các Tiểu ở chùa từ thời gian lâu dài.

Lý do mà chú Tiểu có ba chỏm tóc trên đầu là vì ba chỏm tóc như là biểu tượng của sự trưởng thành và tiến bộ trong quá trình tu tập. Lúc còn nhỏ, vì các chú Tiểu chỉ mới bước vào con đường gieo duyên với sự nghiệp xuất gia, giữ lại ba chỏm tóc trên đầu thể hiện sự phiền não và tâm si mê vẫn còn.

Trong thời gian tu tập, họ được các bậc thầy sư hướng dẫn và nuôi dưỡng, những phiền não đó dần dần giảm bớt đi, tinh thần trở nên sảng khoái và thanh thản hơn, tâm dần trở nên thanh thịnh hơn.

Sau một khoảng thời gian, dưới sự nghiêm khắc giảng dạy của Chư Tăng và chăm chỉ tu tập thì nhân cách đạo đức của các chú Tiểu được nâng cao. Khi đó, hai chỏm tóc hai bên đầu sẽ được cạo đi, biểu tượng cho việc phần tham lam và sân hận trong tâm hồn đã được lắng dịu đi.

Tuy nhiên vẫn còn một chỏm tóc ở giữa trán, tượng trưng cho sự si mê và vô minh vẫn còn tồn tại trong tâm. Điều này nhắc nhở chú Tiểu cần phải tiếp tục cố gắng tu học, vun bồi phước trí và hoàn thiện bản thân.

Khi các chú Tiểu đạt đủ tiêu chuẩn và trải qua lễ thọ giới, thì chỏm tóc còn lại sẽ được cạo bỏ. Từ đó, họ sẽ chính thức bước vào con đường xuất gia và hiện tướng đầu tròn của người tu sĩ thực thụ, chấp nhận hoàn toàn với cuộc sống của một người xuất gia.

Xem thêm: Phật giáo Mật Tông là gì? Mật Tông thờ vị thần nào?

Vì sao người tu tập được gọi là chú Tiểu?

Những đứa trẻ mới vào tu tập hoặc dưới đôi mươi được gọi là chú Tiểu. Tuy nhiên, cũng có nhiều tu sĩ trong Phật giáo lớn tuổi cũng được gọi là chú Tiểu.

Sau khi từ bỏ cuộc sống thế tục, cạo đầu xuất gia, mọi sư Phật giáo đều phải học và tu tập theo Sa-di, là giới luật của người xuất gia. Những người mới xuất gia, chưa thọ giới Sa-di (cầu tịch), thường được gọi là chú tiểu hay chú điệu. Họ là những người gieo duyên với sự nghiệp tu hành, chưa biết nhiều về pháp tu.

Họ phải tra qua giai đoạn thực hành 24 bài học dạy về cung cách hành xử của Sa di. Học cách thể hiện lòng tôn kính với 5 điều quy y Tam Bảo, mong muốn việc giải thoát trần tục đi đến cuộc sống thanh thản.

Học cách ăn uống, nói năng tế nhị. Đối nhân xử thế lịch sự, không tranh cãi, không ngộ nhận. Từ đó mới thực sự bước vào con đường xuất gia.

Ngoài ra, các chú tiểu được khuyến khích rèn luyện thói quen niệm Phật thường xuyên, giúp thanh tịnh tâm hồn, xua tan phiền não và mang lại giấc ngủ an lành. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc niệm phật trong phòng ngủ có được không?

Kết luận

Khái niệm chú Tiểu là gì đã được giải đáp chi tiết. Thông qua bài viết, giúp bạn hiểu hơn về cách xưng hô chuẩn trong Phật giáo. Việc gọi chú Tiểu không chỉ là cách xưng hô bình thường mà còn là biểu hiện của sự kính trọng và lòng tôn trọng sâu sắc đối với tất cả người đang tu hành.